Skip to main content

Vè Parascaris equorum lakay cheval



Foto 1.- Lo Parascaris equorum konsève nan fòmòl nan laboratwa parazitoloji. Kredi foto : Félix Christ-Love

Entwodiksyon

Vyann cheval, sòti nan Nò rive nan lwès, ase popilè an Ayiti. Men, konsomasyon vyann cheval se pa yon pratik otorite konsène yo mete aksan sou li. Sa vin lakoz sektè sa pa òganize ditou. Pa gen okenn politik ak enfrastrikti pou kontwole ni bèt yo, ni vyann yo, pa gen vaksinasyon pou bèt yo, pa prèske gen etid ki fèt sou yo ; alafen popilasyon an ap manje cheval sou kont Bondye konnen. 

Sitiyasyon sa tou lakoz kèk deriv. Nou souvan tande skandal ki vle fè konnen yo fè vyann cheval pase pou bèf. E pou byen di se yon bagay ki rive vre menm nan gran peyi. Nou ka site kòm egzanp « Horsemeat scandal » nan lane 2013 kote lè yo t al analize vyann nan kin (mamit aliminiyòm) yon gwo konpayi ki vann vyann bèf nan tout ewòp la, yo te jwenn anpil kin te gen tras vyann cheval ladan yo. Skandal la te eklate nan peyi Ilann e li ta pral kontinye nan divès peyi nan ewòp. 

Sa ta pral yon gwo kriz ijyèn ak konfyans. Ijyèn paske sa te montre konpayi a pa gen kontwòl sa lap vann moun. Jan li te vyann cheval la konsa li te ka yon pwodui danjere, yon tras (parazit, viris) maladi. Konfyans, paske nan peyi sa yo se aprè anpil kontwòl yo ba w lisans pou w vann ak ekspòte bagay pou moun manje e ke malgre tout kontwòl sa yo, malgre lajan yo depanse, popilasyon an te pran nan move mamit kan menm.

Se kòmsi yon advantis ta va ap manje yon sosis yo di l ki fèt ak poul epi lè l al analize l, li jwenn vyann kochon ladan li. Konsa tou li te ka pa yon lòt vyann men nenpòt pwodui ki pa gen plas li la. Nou sonje skandal ki te genyen Ayiti apre dout ki te genyen sou prezans matyè fekal nan salami.

Alòs akoz enpòtans konsomasyon li e sitou akoz fason yo neglije prete atansyon ak règlemantasyon li, nan menm liy ijyèn ak parazitoloji a, nan atik sa a, nap al pale de Parascaris equorum, yo vè ki ase kouran lakay cheval toupatou nan mond e ke yo te rive dekouvri an Ayiti.



Kisa Parascaris equorum nan ye? A kisa li sanble ?
Se yonn nan de prensipal espès Ascaris yo jwenn lakay cheval. Li pi kouran e ou jwenn li anpil lakay poulen yo. Li ka mezire prèske 40 santimèt epi li gen yon koulè jòn atire sou vèt oswa blan.



Foto 2.- Spesimèn Parascaris equorum nan laboratwa parazitoloji. Kredi foto : Félix Christ-Love


Kòman li manifeste kay bèt la?
Pa gen siy presi ki endike prezans vè a lakay bèt la. Se ak kèk sentom jeneral takou dyare, gaz li manifeste. Pafwa vè yo konn suiv wout yo rive jis nan nen bèt la ki lè konsa vin gen ekoulman nan nen li. Lè vè yo anpil nan kò bèt la (sitou apre tretman), yo ka menm rive bouche entesten li.


Ki tretman ki genyen pou li?
Pou tretman, medikaman ki pi kouran yo se antèlmentik, dozaj yo se sou laj bèt la.


Eske moun ka trape li ?
Pou jounen jodiya, yo pa konnen li kòm zowonoz men yo fè konnen moun ka enfekte avèk li. Nan atik " Jen 2022, nan lopital Kanbera nan peyi Ostrali, yo jwenn premye ka Ascaris nan sèvo yon moun"  nou te pale de jan yon Ophidascaris robertsi te fè wout li soti lakay yon koulèv pou li te rive nan sèvo yon fanm. Sete premya fwa yo te obsève ka sa a pou Ophidascaris robertsi. Alòs se menm jan an, vè Parascaris equorum la gen tout posibilite li pou li ta al ateri nan kò yon moun.



Referans :
- Merck Animal Health. Ascarids. Consulté en ligne le 29/05/2024 à 10h20 PM. Lien : https://www.merck-animal-health-usa.com/condition/ascarids
- Université Saskatchewan, 2021. Parascaris equorum. Consulté en ligne le 29/05/2024 à 6h23 AM. Lien : https://wcvm.usask.ca/learnaboutparasites/parasites/parascaris-equorum.php
- Taylor S., 2023. What did we learn from the Horsemeat scandal, and should we still be worried? Consulté en ligne le 29/05/2024 à 21h46 PM. Lien : https://www.highspeedtraining.co.uk/hub/horsemeat-scandal-facts-and-effects/

Labels:

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Pwason fougou, pwazon zonbi, nan kizin, lasyans ak kilti ayisyen

Foto 1- Fougou  Sous :  https://luxury-place.fr/2023/08/30/le-poisson-globe-un-architecte-et-seducteur-sous-marin-qui-drague-en-dessinant-des-ronds/ Pwason sa a nap gade nan foto a rele fougou an franse yo rele li tou « poisson globe ». Se yon pwason w ka jwennn tout kote nan mond lan, e anpil nan kote sa yo, yo manje li men se toujou avèk anpil prekosyon. Pa egzanp, nan peyi Japon, pou w kuit ak vann fougou nan restoran ou, ou oblije gen yon sètifikasyon fòmasyon, yon patant gouvènman an ba ou. Se gouvènman an menm ki jere fòmasyon pou mèt fougou yo afòs yo konsidere ke se yon manje ki danjre.  Kisa ki lakoz fougou an danjre konsa ? Sa ki lakoz fougou an danjre konsa se yon toksin yo rele« Tetwodotoksin ». Pati pi spesifik yo ak kantite yo jwenn toksin lan depann de varyete bèt la, men jeneralman yo jwenn li nan fwa, nan je, nan gonad yo (pati seksyèl yo) ; entesten ak nan po a. Yo pa kapab di sou je pati si genyen toksin nan nan chè pwason an. Men avèk eksperyans pechè...
Post a Comment
Read more

Pouki rezon fanm ansent dwe rete kanpe lwen chat ?

Nan rale mennen vini nou te fè sou parazit lakay zannimo domestik ki kapab lakoz zowonoz, nou te pale de chen ak sestodoz yo ! Men, sou menm sijè sa a, nou pa kapab neglije pale de chat ak toksoplasmoz. Kisa ki toksoplasmoz la ? Toksoplasmoz la se yon maladi parazit Toksoplasma gondii lakoz. Parazit sa tèlman piti ke nou pa kapab wè li ak je nou senpman. Ki bèt ki ka trape li ? Toxoplasma gondii a se lakay chat la menm li alèz. Nan poupou osinon nan fwotman, parazit la al enstale li lakay moun, bèt ak nan manje. Nap konprann tou ke nan kondisyon sa yo, moun kapab trape maladi a pa sèlman nan kontak avèk chat men tou nan manje vyann bèt osinon plant/ fui ki kontamine, Lè parazit la lakay bèt la, li vin fòme de kis, Lè vyann yo mal kuit, parazit la nan kis sa yo pa mouri e se nan manje yo kontaminasyon an pral kontinye. Konsa tou, nou kapab kontamine menm nan pousyè ki genyen parazit la. Sèl mwayen kontaminasyon moun ak moun yo jwenn nan ka maladi toksoplasmoz la se soti nan manman ale ...
Post a Comment
Read more

Sou lanbi, palaso, chatwouj ak lòt ankò

Foto 1: Specimèn kou malakoloji - Laboratwa Zowoloji. Fakilte Agwonomi ak Medsin Veterinè. Félix Christ-Love (2023) Pami bèt nou plis abitye ak yo an Ayiti, nan komès, kuizin oswa nan anviwònman nou, genyen gwoup yo rele « bèt a kò mou san eskèlèt» yo. Nan gwoup sa a, yo rekonèt genyen 85 000 espès anviwon. Nou jwenn bèt sa yo nan lanmè tankou sou latè. Kèk ladan yo nou plis konnen an Ayiti se kalmanson, chatwouj, lanbi, palaso. Nou manje yo, epi nou itilize kokiyaj yo pou dekorasyon. Se toujou yon lakontantman pou nou mete zorèy nou nan kèk kokiyaj pou nou tande « bri vag lanmè » a. Men kokiyaj yo gen plis itilite ak istwa ke sa nou konnen bò lakay nou yo. Nan tèks sa a, nap jwenn yon devlopman sou itilite “bèt a kò mou san eskèlèt” yo, plas yo nan alimantasyon nou, nan anviwònman nou ak danje yo kapab reprezante. Nap jwenn tou kèk referans imaj kap ede nou idantifye kèk ladan yo. Nou kapab kenbe 5 gran itilite lakay yo : 1) Yo ede nan siveye evolisyon (kalite) anviwonman an. Journal ...
Post a Comment
Read more